Risico op funderingsproblemen in Zeeheldenkwartier
De oude huizen in het Zeeheldenkwartier lopen mogelijk een verhoogd risico op problemen met de fundering. Dat stelt het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek via hun nieuwe ‘funderingslabels’. Volgens de gemeente komen problemen in de praktijk zelden voor.
Een groot deel van de huizen in het Zeeheldenkwartier valt volgens het kenniscentrum in de categorie “verhoogd risico” als het om de fundering gaat. De oude huizen zijn vaak op houten palen gebouwd. Als de bovenkant van de palen boven het grondwater uitkomen, grijpen schimmels en bacteriën hun kans en verrot het hout. Dit kan scheuren en verzakkingen van het huis veroorzaken.
Het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek waarschuwt op basis van een computermodel dat dit in het Zeeheldenkwartier nu speelt. “Er komt regelmatig een droogstand van de fundering voor, wat tot funderingsschade kan leiden.” De houten palen van oude huizen zouden volgens hun berekeningen gemiddeld zo’n 50 centimeter boven het grondwater uitsteken.
Schade aan de fundering is geen pretje. Voor het herstel moet vaak de benedenverdieping open worden gemaakt om de fundering te verstevigen. De kosten lopen in de tienduizenden euro’s en de huiseigenaar draait zelf voor die kosten op.
Droogte is aandachtspunt
De gemeente is verantwoordelijk voor het grondwaterpeil in Den Haag. Een woordvoerder van de gemeente kan de conclusies van het kenniscentrum niet bevestigen. “Droogte is voor Den Haag wel een aandachtspunt, maar er zijn vrij veel slootjes van waaruit water weer de bodem in kan infiltreren. Aangezien de watervoorziening van die slootjes gegarandeerd is, valt de grondwaterstandsdaling reuze mee.” Bovendien wordt het klimaat volgens de gemeente juist natter. “Grondwaterstanden neigen in Den Haag eerder tot stijgen. Tot de jaren ’90 door het wegvallen van kleine (bedrijfsmatige) grondwateronttrekkingen en daarna door het langzaam natter worden van ons klimaat.”
De gemeente houdt met een uitgebreid netwerk van meetpunten het grondwaterpeil in de gaten. Uit die metingen zou je inderdaad kunnen opmaken dat zich de afgelopen jaren weinig extreme schommelingen in het grondwaterpeil van het Zeeheldenkwartier hebben voorgedaan. Wel valt op dat tijdens de droge zomer van 2018 het grondwaterpeil zo’n 10 cm lager lag dan tijdens andere zomers.
Zand of veen
De gemeente heeft daarnaast in kaart gebracht hoe gevoelig de ondergrond is voor droogte en of dat mogelijk verzakkingen kan geven. Den Haag heeft veel zandgrond maar ook gebieden met klei en veen. Op zandgrond vinden nauwelijks verzakkingen plaats, maar op klei of veen kan dat bij droogte wel gebeuren. Het Zeeheldenkwartier heeft een beetje van beide, zoals op onderstaande kaart ook te zien is. De bruine stukken geven aan waar een “mogelijke kans is op droogstand funderingshout”, wat tot problemen zou kunnen leiden. De kaart is overigens niet nauwkeurig genoeg om het risico voor individuele panden te bepalen.
Of funderingsproblematiek voor individuele huiseigenaren een rol gaat spelen kan het kenniscentrum niet met zekerheid zeggen. “Funderingsproblemen ontstaan niet ineens. Helaas merk je er vaak pas wat van als het te laat is.” Het kenniscentrum heeft een stappenplan bij vermoedens van funderingsproblemen. De scheurenwijzer van de Vereniging Eigen Huis kan behulpzaam zijn om te bepalen of scheuren op een verzakking duiden.
Ook de gemeente kan niet met zekerheid zeggen wie daadwerkelijk problemen met de fundering krijgt. “Het funderingslabel is een particulier initiatief en niet gebaseerd op daadwerkelijk onderzoek aan de fundering van gebouwen. Problemen komen in Den Haag hoogst zelden voor. Bewoners zouden het beste uit kunnen gaan van de praktijksituatie. Daar waar problemen zichtbaar zijn (grove verzakkingen en dus scheurvorming) zelf onderzoek laten uitvoeren en rapportages laten opstellen.”
