Haarscherpe oude filmbeelden van het Zeeheldenkwartier

Er zijn twee filmpjes van onze wijk op Youtube opgedoken, één van de Zeestraat en een ander met de kruising van de Anna Paulownastraat en de Laan van Meerdervoort. Een enthousiasteling heeft de kwaliteit van de oude beelden verbeterd.

Het eerste filmpje begint in de Zeestraat en is mogelijk een educatieve film over autorijden. De film is geschoten vanuit een rijdende auto en laat een aantal gevaarlijke situaties zien die gelukkig wel goed aflopen.

De rit van de auto begint bij het toenmalige PTT-gebouw aan de Zeestraat waar tegenwoordig Beeld en Geluid Den Haag is gevestigd. De auto rijdt vervolgens via het Noordeinde en de Hoogstraat naar de Dagelijkse Groenmarkt. In die tijd waren die straten nog toegankelijk voor auto’s.

Het is niet helemaal duidelijk van wanneer de film is. Volgens de originele bron bij Beeld en Geluid zou het van 1937 zijn, maar volgens enkele commentaren onder het filmpje kan het ook eind jaren twintig van de vorige eeuw zijn opgenomen.

Eerste stoplichten

Het tweede filmpje laat het kruispunt van de Anna Paulownastraat met de Laan van Meerdervoort zien eind jaren twintig / begin jaren dertig van de vorige eeuw. Uit de beelden wordt duidelijk hoe druk het toen al was op dat kruispunt met veel fietsers maar ook met trams op zowel de Laan van Meerdervoort als op de Anna Paulownastraat. Die drukte is ook de reden dat daar in 1928 de eerste automatische verkeerslichten van Nederland werden geplaatst.

De eerste stoplichten waren niet zoals we stoplichten tegenwoordig kennen. In 1928 bestond een verkeerslicht uit tien cirkelvormige neonbuizen, waarvan vijf groen en vijf rood. Als de rode neonverlichting zichtbaar was, werd men geacht te stoppen. Na enige tijd begon een overgangsfase door telkens één rode ring te doven. De verkeersdeelnemers wisten dat het wachten bijna voorbij was. Als de laatste rode ring was gedoofd, sprongen de vijf groene neonbuizen aan waarna het verkeer de kruising op kon rijden. Na enige tijd doofden ook de groene ringen één voor één om de overgang naar rood aan te kondigen.

In het filmpje is de situatie in bewegend beeld vastgelegd. Allereerst de situatie voor er verkeerslichten waren. Na enige minuten (en na een man met een cowboyhoed) komt de situatie mét verkeerslichten in beeld.