Zeeheld: Hans van der Spek

In elke wijk, elke straat heb je ze. Van die mensen die iedereen kent, al is het maar van gezicht. Die met iedereen een praatje maken, ook met die oude mevrouw die nooit iemand spreekt. Ze vormen het cement van de buurt. Zo iemand is kunstenaar Hans van der Spek. Wie op de Prins Hendrikstraat woont of er regelmatig overheen wandelt heeft hem vast wel eens zien staan. Op z’n vaste stekje, in de deuropening van zijn atelier op nummer 86. Als een echte Zeeheld, op de boeg van zijn schip.

Wie het atelier van Hans binnengaat, komt oren en ogen tekort. Wanden vol schilderijen, een ezel met een werk dat bijna af is. Op dit moment laat Hans zich inspireren door de oude Mayacultuur. Het levert grote kleurrijke werken op, in een gedetailleerde Miro-achtige stijl, die uit een afgebrokkelde tempel lijken weg te lopen. Geïnspireerd op een fascinatie die Hans met zijn vader deelde: hoe kunnen die oude culturen zulke grootse dingen tot stand hebben gebracht? Ooit werd hij er nog bijna om van school gestuurd. Toen een docent op de zwaar katholieke school vroeg “Wie anders zou dit gemaakt kunnen hebben?” antwoordde Hansje “Buitenaardse wezens!”

Niet langs de lijntjes

De anekdote typeert Hans. Eigenlijk heeft hij nooit langs de lijntjes gelopen. Zijn vrienden op de mulo gingen voetballen in het weekend, Hans hield daar niet van. De tekenleraar raadde hem daarop aan op zaterdagen naar de Koninklijke Academie te gaan, waar scholieren met talent alvast konden proeven aan de kunstopleiding. Hans: ”Ik heb daar tot mijn eindexamen rondgelopen. Daarna ging ik het Atheneum doen, maar dat was niets voor mij. Ik heb me toen weer bij de Academie gemeld. Daar kenden ze mij en mijn werk. Ik werd direct aangenomen.”

Net 16

Een jaar lang loopt Hans als voltijd student rond op de academie. Een unicum, zo ontdekt een van de docenten na een tijdje. Hans is net 16 geworden, terwijl je voor de opleiding boven de 18 moet zijn. “Niemand had me naar mijn leeftijd gevraagd. Ik moest vertrekken, maar met de garantie dat ik na mijn 18e terug mocht komen.” Hans zoekt een baan en maakt na een paar jaar in de avonduren de academie af. In het oude academiewerk dat hij me laat zien, is duidelijk de invloed van zijn docenten zichtbaar. “Ik kreeg les van Max Velthuijs. Later heb ik hem nog een tijdje vervangen, toen hij door het succes van Kikker op tournee ging door de Verenigde Staten.”

Muurschilderingen

Al tijdens zijn opleiding gaat Hans aan het werk voor reclamebureaus. Steeds vaker wordt hij gevraagd om zijn illustraties. Hij laat prachtige oude advertenties zien. Auto’s, met de hand getekend, in die typische reclamestijl van de jaren zeventig. Als kind zag ik ze in tijdschriften staan, nu ligt het origineel voor me. Hans is er laconiek over. “Als tekenaar in de reclamewereld moet je veelzijdig zijn. Ik heb werk gemaakt in allerlei stijlen.” Omdat het werk met de computer hem niet trekt, legt Hans zich later toe op grote wandschilderingen. “Ik heb veel grote schilderingen gemaakt voor bijvoorbeeld beursstands. Soms tientallen meters lang, enorme klussen waren dat.” Ook in de stad zijn nog grote muurschilderingen van Hans te zien. Op de Treilerweg bijvoorbeeld, waar Hans maanden werkten aan een grote voorstelling van de oude Scheveningse Haven. “Toen onze hond overleed, heb ik die daar in de hoek nog bijgeschilderd.”

Mooiere wereld

Inmiddels heeft Hans al zo’n jaar of tien zijn atelier aan de Prins Hendrikstraat. Hij kent er bijna iedereen. “Vroeger was ik niet zo’n prater. In het café waar ik altijd kwam noemden ze me ‘de dooie’. Toen ik dat hoorde ben ik toch maar eens iets meer gaan communiceren. De wereld wordt er zoveel mooier door. Ik ken de bewoners van deze straat, maar ook bijvoorbeeld die van het verzorgingshuis Op de Laan. Die horen immers ook bij de wijk?”

Wie het prachtige werk van Hans wil bewonderen is welkom in het atelier op de Prins Hendrikstraat 86.
Tekst en foto: Jenny Huttinga